Wie heeft van Alkmaar niet gehoord
Al weken is de viering van Alkmaars ontzet op 8 oktober onderwerp van gesprek in mijn omgeving. Mijn man en één van onze kinderen bouwen samen met vrienden één van de praalwagens van de grote middagoptocht. Op de vooravond van het grote feest is er een receptie voor alle burgers van Alkmaar. We wensen elkaar een “goed ontzet” en we zingen uit volle borst het Alkmaars stedelied. Het is een loflied op de gebeurtenissen op die dag; de gevechten en de overwinning op de Spanjaarden. Het lied vertelt ons over helden zoals de geuzenleider Diederik van Sonoy en zijn roemvolle acties. We vieren de vrijheid in de Grote Kerk. Deze kerk is inmiddels niet meer als kerk in gebruik maar op deze avond als grote huiskamer van Alkmaar. Als de muren en het koorhek konden vertellen over wat er in en rond de kerk is gebeurd rond 8 oktober 1573 zouden veel mensen misschien schrikken. De Spanjaarden waren katholiek en met het verjagen van de Spanjaard werd ook alles wat katholiek was met de grond gelijk gemaakt. Beelden sneuvelden, paters werden opgehangen, zusters vermoord, de Abdij in Egmond werd verwoest en ook de kapel van Onze Lieve Vrouw ter Nood werd in de as gelegd. Katholieken pakten zo snel ze konden wat hun dierbaar was, zoals het reliek, uit de Grote Kerk en vluchtten. Chaos en bepaald geen herwonnen vrijheid voor de katholieken.
Er ging bijna 300 jaar overheen voordat de wet op de godsdienstvrijheid (1848) werd aangenomen en er voor alle mensen godsdienstvrijheid kwam. Ieder mocht merkbaar en zichtbaar godsdienstig zijn op zijn eigen wijze. (Hoewel het nog tot 1983 heeft geduurd voordat er ook overal toestemming kwam voor processies op de openbare weg.)
Als ik in de Grote Kerk uit volle borst meezing denk ik daar even aan. Ik ben dankbaar dat ik in Nederland woon in het jaar 2015. Ik ben dankbaar voor alle strijd die onze voorouders hebben gestreden, voor politici die wijze besluiten hebben genomen en voor de veerkracht van mensen. Hier is het uiteindelijk goed gekomen en kunnen we ons vrij voelen. De Abdij is herbouwd evenals de kapel in Heiloo en er wordt tegenwoordig jaarlijks zelfs een echte processie gehouden in Alkmaar.
We zijn ons misschien niet altijd bewust hoe kostbaar dit is en we realiseren ons misschien ook niet altijd hoe snel het kapot gemaakt kan worden. We leven in een tijd waarin uitdagingen op ons af komen. Ik hoop en bid dat we wijs zullen zijn in onze gedachten, onze woorden en onze daden. Ik hoop en bid dat we steeds onze eigen vrijheid zullen bewaken en diezelfde vrijheid ook aan de ander zullen gunnen. Ik geloof dat we allemaal kinderen zijn van God. Ieder die God wil zoeken doet dat via de weg die hij of zij heeft gekozen. Welke weg je ook kiest volgens mij kan de weg naar God alleen een weg van Liefde zijn. Als we ons daarop blijven richten kunnen we de vrijheid blijven vieren.
Vandaag worden praalwagens gesloopt en de feestvierders komen langzaam weer bij. Volgend jaar sta ik er weer te zingen.
